Dziennik kapitana Ralfa von Finke
[wydanie 2, poprawione]
Odcinek 4: U-145 - Kaczka ze Scapa Flow
Objąwszy dowództwo nad U-Bootem IID U-145, na początku roku 1940 wyruszyliśmy na kolejny patrol
Naszą misją miało być dotarcie do Cardiff i postawienie tam pola minowego.
Wyruszyliśmy 2 stycznia tuż po 12:00
Docierając do wejścia do kanału dwa dni później i nocą przekraczając ten trudny odcinek
Przebyliśmy cały kanał na wyjących silnikach i to doprowadziło do awarii. Doszło do wycieku smaru i pojawił się problem z niewielką ilością smaru, który był na pokładzie.
Pracując na prowizorycznych naprawach okręt zostawiał za sobą czarny dym. Dodatkowe smarowanie zmniejszało go, ale nie mieliśmy smaru na cały rejs i musieliśmy go używać tylko wtedy, gdy to będzie konieczne.
Nie przerwałem jednak misji i brnęliśmy dalej
Stawiając miny blisko północy.
Ujście z zatoki było jednak trudniejsze. W mroku wpadliśmy na eskortę wracającego konwoju i musieliśmy się zanurzyć. Wróg jednak nas dostrzegł i wystrzelił flary, ale nie udało im się nas zlokalizować i szczęśliwie odpłynęliśmy w przeciwne strony
Wynurzywszy się rankiem ruszyliśmy w drogę powrotną, ciągnąc za sobą kłęby czarnego dymu
Obszar kanału był gęsto patrolowany przez samoloty i niszczyciele i kilkukrotnie musieliśmy zanurzać się, starając się unikać wykrycia, choć wielokrotnie niszczyciele przepływały blisko nas
Wreszcie w nocy z 9 na 10 stycznia przepłynęliśmy z Kanału na Morze Północne. Natychmiast też wykryliśmy statek, który wypływał z Londynu. Mieliśmy 1 torpedę i postanowiłem jej użyć
Przy wschodzącym słońcu zbliżyliśmy się do frachtowca, którym okazał się norweski SS Vest Agder
Wysłaliśmy na niego grupę abordażową, ale ta potwierdziła, że on nie wiezie nic nielegalnego. Co prawda zapewne był w brytyjskim porcie, ale sam fakt zawinięcia nie czynił z niego wroga
Ledwo zaczęliśmy się oddalać, gdy zauważyliśmy kolejny dym. Tym razem był to parowiec zmierzający do Londynu
Pilnując Vest Agdera zbliżyliśmy się do drugiego celu, którym okazał się kolejny norweski parowiec.
Ten zgodnie z przewidywaniami płynął do Londynu. Nasza grupa abordażowa kazała załodze opuścić statek, po czym zatopiliśmy go otwierając kingstony
Do końca rejsu nic interesującego się nie wydarzyło i 12 stycznia nad ranem wróciliśmy do Wilhelmshaven. Dowództwo było zadowolone z naszych wyników
I postanowiono nas użyć tym razem do bardziej bojowego zadania. Mamy podejść na północne podejście i zatopić frachtowce nieprzyjaciela
Wypłynęliśmy 14 stycznia i już dwa dni później na linii Bergen-Wielka Brytania natrafiliśmy na aż trzy cele.
Norweski motorowiec płynący w kierunku Norwegii puściliśmy bez zaczepiania i dopadliśmy w nocy zaciemniony Brytyjski parowiec (SS Empire Arun 5903 BRT). Podeszliśmy na 500 metrów i salwą 2 torped zatopiliśmy
Skierowaliśmy się w pościg za 3 frachtowcem, który rozpoznano jako norweski motorowiec.
Skoro już zdradziliśmy naszą obecność poleciłem wejść na pokład. Niestety, mimo inspekcji, nie znaleziono nic nieprawidłowego i puściliśmy Norwegów wolno.
Następnego wieczora zauważono kolejny frachtowiec pod czerwoną banderą. Podeszliśmy do niego dwukrotnie. Po pierwszym ataku nie osiągnięto sukcesu i nawet nie zostaliśmy zauważeni, po drugim uzyskaliśmy trafienie i zatopienie celu.
Nie mając torped skontaktowaliśmy się z FdU, jednak kazano nam kontynuować patrol, gdyż rozpoznanie ruchu przeciwnika jest naszym zadaniem i zanim zostaniemy zmienieni, ktoś musi się tam udać.
Spędziliśmy w sektorze tydzień podczas którego kilkukrotnie wykrywaliśmy konwoje, ale nie mogliśmy ich atakować
Monotonię patrolu przerywały tylko pojedyncze sytuacje, jak polecenie przekazania jednemu z marynarzy informacji o awansie brata. To na pewno podniosło morale
27 stycznia wróciliśmy do bazy
FdU z jednej strony był zadowolony z zatopień, z drugiej wolałby abyśmy zajęli się innym sektorem, bo te statki mogły przechwycić U-Booty pilnujące brzegów Morza Północnego.
Po tym patrolu U-145 trafił do doku. Podczas remontu zainstalowano na nim min. nowe hydrofony
My w tym czasie udaliśmy się na urlop do Bawarii.
Po powrocie FdU wezwał mnie do siebie. Przedstawiono mnie plan wyjątkowo zuchwałej misji U-145 miał przekraść się płytkim kanałem na kotwicowisko Scapa Flow i zatopić tam cenną jednostkę, aby zmusić Anglików do większej paranoi. W uznaniu moich zasług, to właśnie mnie wyznaczono tą misję
3 dni później nad ranem byliśmy w pobliżu Scapa Flow. Dopłynąłem do płytszych wód i położyłem okręt na dnie.
Podczas dnia tylko raz wynurzono okręt, aby go przewietrzyć, a tak to spędziliśmy cały dzień na dnie.
Wieczorem wynurzyliśmy się z częściowo rozładowanymi akumulatorami.
Naładowaliśmy je i przy zachodzącym słońcu ruszyliśmy do cieśniny, aby móc wypatrzeć zagrożenia. Podczas przejścia otarliśmy się o sieć, ale poza tym wejście udało się bez problemu
W zapadającym zmroku Klaus Oertel wykrył pancernik Royal Oak i to on stał się naszym celem.
Przekradaliśmy się kilka mil do pancernika
Wystrzeliwując o 20:00 trzy torpedy
I poprawiając przeładowaną w pośpiechu czwartą torpedą. To wystarczyło, aby HMS Royal Oak przewrócił się.
Ostatnią torpedę, którą szybko przeładowaliśmy posłaliśmy w stronę stojącego nieopodal lotniskowca, ale ta nie wybuchła...
Rozpoczęliśmy odwrót. Bez torped musieliśmy wyjść idealnie tą samą drogą, którą weszliśmy
Półtorej godziny później byliśmy na zewnątrz i mogliśmy odetchnąć. Misja udała się. Nakazałem wysłać meldunek, że HMS Royal Oak został zatopiony.
Zaraz potem wpadliśmy na patrol przybrzeżny. Na szczęście nie zauważyli nas, a my w zanurzeniu odpłynęliśmy
Kilka dni później, 29 lutego 1940 roku, 6 dni po wypłynięciu z portu, wróciliśmy do bazy.
Witani byliśmy jak bohaterowie. Klaus za wypatrzenie celu i przeprowadzenie ataku został odznaczony Krzyżem Rycerskim, co wiązało się z nadaniem mu także krzyży żelaznych oraz krzyża niemieckiego
To powodowało, że wypadłem przy nim blado, dostając tylko krzyż rycerski... A najgorsze dla mnie było, że mój drugi, który musiał co do metra oznaczać naszą pozycje, aby w ciemności wrócić idealnie tą samą trasą został pominięty w odznaczeniach.
Niemniej miło było słuchać pochwał i czytać o swoich osiągnięciach w gazetach. O spotkaniu z wodzem nie wspominając.
To była najbardziej brawurowa akcja Kriegsmarine i wszyscy z tym się zgadzali.
No, ale nie pora siadać na laurach. FdU dał nam wybór, czy na następny patrol chcę udać się na Południowo-Zachodnie podejście, czy Północne. Uznałem, że muszę przełamać to, jak ostatnio tu ścigałem bez torped konwoje i to zadanie zostało mnie przydzielone.
Ledwo wróciłem z Berlina, okręt był już gotowy do następnego patrolu
Znów gdy przecinałem trasę Bergen-Wielka Brytania usłyszeliśmy kilka frachtowców. Znów uznałem, że lepszy rydz, niż nic i decydując, że mogę tu zużyć najwyżej dwie torpedy, ruszyłem w pościg. Rozpętał się sztorm i zacząłem wątpić, czy uda mnie się dopaść przeciwnika
Szczęśliwie, gdy wyszliśmy z burzy, na horyzoncie dostrzeżono dym
Po krótkim pościgu zbliżyliśmy się do frachtowca, który płynął pod norweską banderą. Ponieważ kierował się do Szkocji uznałem, że trzeba go przeszukać
Kapitan frachtowca był bardzo miły i mój zastępca przez chwilę miał wątpliwości, czy na pewno to łamacz blokad.
Szybko jednak okazało się, że przyjazny ton miał nas zmylić. Dokumenty potwierdzały, że frachtowiec zmierza do Wielkiej Brytanii.
Po ewakuacji załogi, zatopiliśmy SS Oseberg (2704 BRT), oszczędzając torpedy na później
6 marca dotarliśmy do strefy patrolowej, a następnego dnia dostaliśmy informację o cennym konwoju.
O jego cenności świadczyła wysoka aktywność lotnictwa.
Dwukrotnie byliśmy atakowani przez samoloty.
Gdyby nie wywiad, który zlokalizował konwój, moglibyśmy mieć problem z odnalezieniem go po tym jak w nocy mogliśmy rozpocząć pościg.
Szczęśliwie był to mały konwój. Dwa zbiornikowce, frachtowiec i dwa eskortowce. Wystrzeliłem salwę w stronę statków, osiągając 2 trafienia. SS Empire Ocelot został trafiony i zaczął nadawać sygnał SSS identyfikując się
Natomiast drugi zbiornikowiec został trafiony w maszynownię
Wycofaliśmy się pod wodę i dopiero blisko świtu zbliżyliśmy się do zbiornikowca, który wciąż pozostawał w pobliżu
Musiał przewozić benzynę, gdyż po trafieniu zamienił się w kulę ognia. Załoga musiała go zapewne opuścić w pośpiechu obawiając się, że zginą w tej kuli płomieni, gdyż lada moment przeprowadzimy atak. Co się odwlecze, to nie uciecze.
Kontynuowaliśmy pościg za konwojem, aby wystrzelić ostatnią torpedę do zbiornikowca, ale gdy słońce zaczynało wznosić się nad horyzont wciąż byliśmy za konwojem
Który wpływał na obszar płytkich wód. Mógłbym próbować go dogonić opływając Szetlandy, ale wolałem nie ryzykować przy tych patrolach lotniczych. Temu zbiornikowcowi upiekło się
Następnego dnia podczas porannego zanurzenia wykryliśmy statek, który płynął blisko brzegów. Ruszyliśmy w pogoń wykorzystując fakt, że lotnictwo gdzieś zniknęło i koło południa dostrzeżono zbiornikowiec
Początkowo myślałem, że to brytyjski statek, ale potem rozpoznałem banderę jako Portugalską. Ucieszyłem się, że wreszcie będę mógł wykorzystać moją znajomość tego języka, więc nie oszukają mnie, czy płyną do Wielkiej Brytanii, czy do neutralnego portu... Choć na to ostatnie nie wskazywało trzymanie się blisko brzegu
Rozmowy przez lampę nie szły za dobrze. Statek płynął do Bergen, ale marynarze jakby nie rozumieli portugalskiego. Aby go mylić z Niemieckim? Portugalczycy?
Oddaliłem się uznając go za statek pułapkę i wystrzeliłem ostatnią torpedę trafiając w zbiorniki na dziobie
Po trafieniu zbiornikowiec zaczął się palić, a pożar ogarnął całą jednostkę. Załoga opuściła skazany na zatonięcie statek i mogliśmy przepytać rozbitków. Nikt z nich nie był Portugalczykiem, a załogę stanowili sami Brytyjczycy. Okazało się, że był to ST Olynthus, brytyjski zbiornikowiec, a płynęli pod fałszywą banderą. Kapitana i oficerów statki zabrałem na pokład jako jeńców wojennych i rozpocząłem powrót do domu
Przechodząc po trasie Norwegia-Wielka Brytania znów wpadliśmy na brytyjski statek, ale za dnia nie mogliśmy udawać, że jesteśmy groźniejsi, niż w rzeczywistości i musieliśmy im odpuścić. Drugi cel okazał się szybszy i nie byliśmy w stanie go dogonić, a ponieważ kierował się do Norwegii były małe szanse, że wiezie kontrabandę. Skierowałem okręt z powrotem do bazy.
14 marca byliśmy już 150 mil od bazy, gdy dowództwo nakazało nam sprawdzić U-54, który "coś sprawdzał" pod Holandią i zaginął. Miałem dziwne deja vu
Jeszcze większe miałem, gdy odnaleźliśmy U-54. To była kolejna ofiara min. Z okrętu zabrano cenne przedmioty, a otwierając włazy pozwoliliśmy powietrzu uciec i wrak U-54 spoczął na dnie z ciałami poległych marynarzy.
W piątek 15 marca wróciłem nad ranem do bazy.
Był to niezwykle udany patrol, którym przekroczyłem 100 000 BRT zatopionego tonażu handlowego (nie licząc pancernika), wysuwając się na czołowego asa U-Bootwaffe
Jak miło było słuchać pochwał, które na nas spływały... zwłaszcza w porównaniu z tym, co było miesiąc później... ale to inna historia
Na razie byłem wychwalanym asem U-Bootwaffe
I dowództwo brało mnie w udziale w planowaniu operacji
Wydawało się, że wszystko nam będzie się teraz udawać...
I wtedy poznałem dalsze plany. U-145 miał pozostać w Wilhelmshaven do czasu rozpoczęcia operacji ataku na Danię i Norwegię, w którym okręt miał wziąć ważny udział...
... jednocześnie FdU po inwazji planował wykorzystanie U-145 do kilku operacji specjalnych... Jeszcze wówczas nie wiedziałem, że oczekiwania wobec mnie rosły i oczekiwano, że będę wykonywał niewykonalne i zawsze wracał w glorii i chwale...
Tymczasem już wkrótce miałem poznać także gorycz porażki...
Koniec odcinka 4Czasami brak taktyki, to jedyna możliwa taktyka....
PL_CMDR Blue R (Finek)
